Ux กับ Ui คืออะไรและต่างกันอย่างไร?หลายๆคนอาจจะเคยเห็นการประกาศรับสมัครงาน ตำแหน่ง Ux/Ui designer ผ่านๆตากันมาบ้าง แต่ต้องบอกก่อนว่า Ux ไม่ใช่ Ui เป็นศาสตร์คนละอย่างกัน
Ux หรือชื่อเต็ม User Experience คือ ศาสตร์ที่ศึกษาประสบการณ์ใช้งานของผู้ใช้ ซึ่งจะเป็นเรื่องของการแก้ปัญหาในการใช้งานเพื่อให้ความรู้สึกของผู้ใช้ใช้งานได้สะดวกและตอบโจทย์ความต้องการของผู้ใช้มากยิ่งขึ้น
Ui หรือ ชื่อเต็ม User Interface
เป็นศาสตร์ของการตกแต่งเติมสีสัน จัดวางและอื่นๆที่ใช้โต้ตอบระหว่างการใช้งานของผู้ใช้และผลิตภัณฑ์ เช่น ปุ่มกด, การออกคำสั่งเสียง, การเข้าสู่ระบบ, ระบบสัมผัสหน้าจอต่างๆ เพื่อให้เกิดความสวยงามน่าใช้
จะต่างจาก Ux ตรงที่ Ux จะศึกษาเกี่ยวกับข้อมูลการใช้งานของผู้ใช้เพื่อความสะดวกในการใช้งานและความพึงพอใจของผู้ใช้งานและนำข้อมูลนั้นมาเขียน Wireframe เพื่อให้ Ui designer จัด Layout ใส่สีเพื่อให้สวยงาม หากจะเปรียบเทียบให้เห็นภาพแบบหยาบๆ
Ux คือ การเลือกวัตถุดิบ ชิมรสชาติอาหาร เลือกรสชาติที่ถูกปากลูกค้า
Ui คือ คือ การตกแต่งจานอาหารเพื่อให้น่ารับประทาน ตกแต่งร้านเพื่อดึงดูดลูกค้าให้เข้าร้าน
ซึ่งหาก Ux ดีแต่ Ui แย่ ก็อาจทำให้คนไม่อยากกินอาหารจานนี้ ซึ่งอาจทำให้เสียโอกาสได้ลูกค้า
แต่หาก Ui สวยแต่ Ux แย่ คนที่เห็นอาหารน่ากินก็คงผิดหวังกับรสชาติที่แย่และไม่มากินอีก
ลองดูตัวอย่างที่ภาพนี้ซึ่งจะทำให้เข้าใจได้ง่ายยิ่งขึ้น
ทำไมคนถึงไม่เดินบนทางเท้าที่ปูพื้นไว้อย่างสวยงาม (Ui สวย) แต่ User ดันไม่เดินแถมสร้างทางใหม่ขึ้นมาเองเพราะระยะทางสั้นกว่า (Ux ที่Userต้องการ) เป็นตัวอย่างของ Ui ดีแต่ Ux แต่ไม่ตอบโจทย์ผู้ใช้งาน
แต่ต้องบอกการว่านี้เป็นแค่การมองเผินๆ ซึ่งในการออกแบบจริงๆแล้วจะต้องขึ้นศึกษาความต้องการของผู้ใช้งานก่อนมีข้อมูลและปัจจัยอื่นๆอีกมากมายให้วิเคราะห์
เช่น หากเดินอย่างที่คนเดินลัดสนามแบบในรูป คนเดินเท้าก็อาจจะไม่สนใจที่จะเดินไปทางขวาซึ่งอาจมีตลาดหรือโซนนั่งพักสวยๆให้เห็น และปัจจัยอื่นๆอีกมากมาย
อีกตัวอย่างที่เห็นกันจนแทบจะเป็นสัญลักษณ์ของUxUiไปแล้ว กรณีของซอสมะเขือเทศ
อีกตัวอย่างที่เห็นกันจนแทบจะเป็นสัญลักษณ์ของUxUiไปแล้ว กรณีของซอสมะเขือเทศ
1. เริ่มจากการออกแบบ version 1.0 ออกมา
2. ให้ลองทดสอบการใช้งานปรากฏว่าซอสเกาะกันที่ก้นขวดทำให้ต้องกระทุ้งซอสเจ็บมือ
3. ศึกษาพฤติกรรมของผู้ใช้งานและนำมาวิเคราะห์หาทางแก้ปัญหา
4. ได้วิธีแก้ปัญหาออกมาคือนำฝาปิดมาไว้ด้านล่างและเปลี่ยนวัสดุให้เป็นพลาสติกเพื่อให้บีบได้ไม่ต้องกระทุ้งที่ก้นขวดอีกต่อไป
** วิเคราะห์ได้อีกอย่าง
– ขวดแก้วใช้งานยากแต่สามารถ reuse ได้ ไม่เป็นขยะ
– ขวาดพลาสติกใช้แล้วทิ้ง reuse ไม่ได้ เป็นขยะ
– ขวดพลาสติกมองไม่เห็นปริมาณซอสที่เหลือข้างใน และไม่เห็นความสะอาดข้างใน
– ขวดแก้วสามารถมองเห็นปริมาณและความสะอาดของซอสได้
นี่แค่เท่าที่คิดได้ตอนกำลังพิมในความเป็นจริง จะต้องมีข้อมูลและปัจจัยอีกมากมายให้ถกเถียงกันและปรับเปลี่ยนดีไซน์ไปอีกเรื่อยๆ
หากจะเปรียบเทียบบริษัทเป็นร้านอาหาร
หากยังไม่เข้าใจ ว่าทำไมถึงต้องแยก Ux กับ Ui ออกจากกัน
แล้วทำไมบางบริษัทถึงรวม ux/ui ไว้ด้วยกัน
ลองนึกภาพ แม่ค้าร้านอาหารตามสั่งที่ขายคนเดียวครับ
-เลือกวัตถุดิบ
-คิดเมนู
-ชิมอาหาร
-ตั้งร้าน จัดโต๊ะ
-จัดแต่งร้านให้ดูน่านั่ง
-พูดคุยรับความเห็นจากลูกค้า
-เรื่องจัดจานนี้ไม่ต้องพูดถึง หรูสุดก็วางแตงกว่าให้สวยเพราะไม่มีเวลา
-หยิบช้อนซ้อมวางบนจานไปเสริฟ บางที่ให้บริการตัวเอง
ซึ่งบ้างร้าน(บริษัท) สามารถอยู่ได้เพราะร้านเล็กโต๊ะก็น้อยไม่ได้มีความจำเป็นต้องแยก เซฟแยกหนักงานออกจากกัน จึงรวม ux/ui ไว้ด้วยกันเพื่อลดค่าใช้จ่ายและขั้นตอนในการประสานงานครับ
ให้ลองนึกโรงแรมหรือร้านอาหารที่มีห้องครัวแยกออกไปและมีพนักงานหน้าร้านแยกหน้าที่กันทำ
หน้าที่ของเซฟหลังร้านก็จะลดลง มีประสิทธิภาพมากขึ้นในการใส่ใจอาหาร
คุณคงไม่อยากให้เซฟหัวยุ่งรับออเดอร์จนหัวร้อนแล้วทำอาหารให้คุณกินแน่ๆ
ลองนึกภาพเวลาเราตัดสินใจจะเข้าร้านอาหารที่ไม่เคยเห็นมาก่อนข้างทาง สิ่งที่เราใช้ตัดสินใจคือภาพลักษณ์ภายนอก ไม่ว่าจะเป็น
-ป้ายร้าน
-คำโปรย
-ความสะอาด
-หรือแม่แต่ภาพลักษณ์ของพนักงานในร้าน
คือสิ่งที่เราใช้ตัดสินใจก่อนการเข้าไปรับประทานอาหารในร้านนั้นๆ ซึงถ้าภาพลักษณ์ภายนอกไม่ดีเรียกได้ว่าเจ๊งตั้งแต่ยังไม่เริ่ม
หากใครรู้จักอาชีพ Food stylish คือ คนที่จัดหน้าตาจานอาหาร ออกแบบว่าต้องจัดจานยังไงถึงจะน่ารับประทาน ใช้ไปถ่ายเมนูก็ยิ่งทำให้ร้านดูดี น่าเข้าไปรับประทาน อาหารจะอร่อยรึป่าวไม่รู้ล่ะแต่ร้านนี้แม่งน่ากินมากๆ รสชาติทีหลัง นี้คือตัวอย่างที่ดีของความสำคัญของ Ui ที่ไม่แพ้ Ux เลยครับ
อาชีพ Ux/Ui Designer เป็นอีกขึ้นนึงของเหล่า Designer ที่จะต้องการเปลี่ยนคลาสขึ้นมาอีกเลเวลนึง เหมาะสำหรับคนที่ชอบตั้งคำถาม ช่างช่างเกตุ และอยากหาทางแก้ปัญหา เพื่อให้ผลงานออกมาตอบโจทย์ลูกค้าและกลุ่มเป้าหมาย
“เพราะการ Design ไม่ใช่แค่ Design”
แล้วพบกับข้อมูลเกี่ยวกับสายงานอาชีพนี้ได้อีกเมื่อแอดมินมีเวลาทำ Content 5555555
หากใครมีข้อมูลดีๆสามารถนำมาแบ่งปันกันได้นะครับ หรือ ติดตามได้ที่ Facebook.com/uxuithailand
